2021: reflecties en ontwikkelingen

Aannames
Ja, die aannames. Het is veel te horen in de werkomgeving: de aanname is de moeder van alle communicatieproblemen. Maar zonder aannames kunnen we niet. Bij ‘salaris’ verwachten we geld op de bank en geen zak stenen op de oprit. Taal is één en al aanname. Zeggen we ‘er is vertrouwen’, dan bloeien we open, zijn we ontspannen en zijn we benieuwd naar het vervolg. Aannames zijn prima, maar check -zeker in precaire samenwerking- wat er schuil gaat achter woorden, zinnen en terminologieën. Lees ook: hoed je voor logisch!

Hello informeel, bye formeel
Informeel contact wordt in werksituaties steeds meer bevorderd. Door de koffiehoek (’n heuse koffietent) en luxe fauteuils (voor 1-2tjes) in organisaties, ‘keek op de weeks’, ‘daily stands’, ‘check-ins’ en het ‘benen op tafel-overleg’. Als het informeel is, dan is er ontspanning, hoef je niets, kun je zeggen wat je echt vindt, is het persoonlijk, is er geen agenda en hoeft het niet alleen over ‘de zaak’ te gaan. Kortom het is een goede voedingsbodem voor begrip en vertrouwen. Het formele spel heeft aan kracht verloren. ‘Formeel’ is de smalste manier van menselijke verbinding. Het is nog vooral te vinden in het juridische domein.  

Corona als vergrootglas
Blijf elkaar -op welke manier dan ook, buiten, in kleine groepjes, lunchen samen kan nog!- fysiek opzoeken! Corona werkt namelijk als een vergrootglas op situaties. In de samenleving was het te zien. Mensen die het al moeilijke hadden, kregen het mentaal zwaar. Of zakten door het ijs. Zo ook in het werk. Liep de samenwerking al niet vanzelf, worden latente gevoelens manifest en minder positief. Fysieke afstand geeft negatieve sentimenten de ruimte. Blijf elkaar, binnen de grenzen van het mogelijke, fysiek opzoeken.   

Verbinding versus ‘ik heb niemand nodig’
 “Ze zijn weer aan het verbinden daarboven”, verzuchtte iemand toen zo over het management sprak. “Laat ze ajb de problemen eens aanpakken!”. ‘Verbinding’ is allang in zwang. Het effect van verbinding is dat je gehoord-, gezien wordt en dat wat je zegt ertoe doet. Verbinding betekent dat je met jouw eigenschappen (kwetsbaar en sterk) een plaats hebt in samenleving en werk. Ik zie het fenomeen verbinding als een reactie op de onafhankelijkheid-cultus.

We leven in een traditie waar het ‘ik-doe-mijn-ding-ben-van-niemand-afhankelijk’ sterk is. Problemen? Los ik zelf op. Het zijn uitdagingen. Kan ik managen. Grote tegenslag? Die kennen alleen mijn echte vrienden. Ga ik goed mee om.

Het is een grote misvatting dat we het allemaal wel zelf kunnen. In donkere tijden levert het isolement, ziekte en depressie op (het leven wordt meer bekort door eenzaamheid dan drugs gebruik, blijkt uit onderzoek!). Niemand kan het alleen. Door corona beseffen we de wederzijds afhankelijkheid weer. Als de wereld corona niet kan uitbannen, dan lukt het ook niet op het noordelijk halfrond. Juist vandaag leren we dat we altijd al, en ten diepste, verbonden zijn met elkaar. Blijf de verbinding zoeken.      

Employee experience
Schaarste leidt tot innovatie. In 2021 werd duidelijk hoe schaars -gekwalificeerd- personeel (geworden) is. De ‘poppetjes’ worden ‘Prinsen en prinsessen’. Personeel is het nieuwe goud. De ‘employee experience’ (met dank aan Siem) is een antwoord hierop. Deze reis van de medewerker is “the long term redesign of the organization that puts people at the centre” Deze werkwijze heeft als oogmerk de medewerker in de ‘hire-inspire-admire-retire’ fasen -door de werk-seizoenen heen- echt intrinsiek betrokken te houden en in staat goed samen te werken met collega’s.

Dit is een goede ontwikkeling. En niet makkelijk. Het biedt geen garantie dat medewerkers niet weglopen. Voor kleinere organisaties is deze medewerkerreis moeilijk uitvoerbaar. Personele schaarste is een blijvertje, vermoed ik. We zullen creatief moeten zijn. Onlangs hoorde ik over een technische organisatie die 20 nieuwe mensen (!) in één maand tijd mocht verwelkomen. Het bleken allemaal zij-instromers te zijn: van kok, automonteur tot leraar. Zij kregen een opleiding tot installateur. Er moeten nieuwe oplossingen worden bedacht. Samenwerken tussen- en over branches heen is nodig.  

Twee seizoenen
De wereld drijft naar twee seizoenen. Het seizoen waarin onze actieradius bijna onbeperkt is en de fysiek menselijke nabijheid weer tot de mogelijkheden behoort. Gevolgd door het seizoen waar onze bewegingsruimte steeds verder wordt ingeperkt en waarbij het (werk-)contact voor velen inkrimpt tot een fysiek scherm. Wanneer de lente weer in het zicht komt, bloeien fysieke contacten weer op en komen mensen weer achter hun scherm vandaan gekropen.

De Externe Voorzitter in 2021 en verder
Het was voor ons echt een heel goed jaar. Edith en ik hebben mooie klanten bediend. We kregen het project Galecopperbrug Tuivervanging erbij. RWS informatie hierover, klik hier. Daar zijn we de vaste samenwerkingsbegeleiders. We hebben tal van project starts en follow-ups begeleid. We zijn dankbaar!

Ik heb het studieprogramma ‘Sociale psychologie’ aan de Open Universiteit doorlopen en succesvol afgerond. Ongelooflijk fijne klanten ontmoet en interessante opdrachten gedaan als (dag-)voorzitter, bemiddelaar en gespreksleider in moeilijke samenwerkingssituaties.

Aankomend jaar gaan we door op de ingeslagen weg. Daarnaast wil ik mij meer gaan richten op samenwerking binnen managementteams en raden van commissarissen. Wat ik héél fijn en mooi werk vind, is het interviewen van mensen en daarover een rapport met aanbevelingen te schrijven. Ik vind het bevredigend om duiding & richting te geven aan situaties waar betrokkenen -omdat men er zelf inzit- dat lastig vinden. Er is zoveel goeds en moois te doen!