‘Het groeiende goede in de wereld is deels afhankelijk van daden die niet in de geschiedenisboeken zijn beschreven’, (George Elliott).
Deze column zou over haast gaan. Want, zo las ik: ‘Mensen die zich haasten, kunnen niet tegelijkertijd liefhebben.’ Maar toen hoorde ik een aflevering van de podcast De Verwondering over iets wat juist nu ook zo belangrijk is: de kleine daden van goedheid. https://podcasts.apple.com/nl/podcast/de-verwondering-podcast/id1486133829?i=1000701423792
De filosoof Event Jan Ouweneel zegt in deze podcast ‘dat wij mensen wel weten dat haat, nijd en ruzie iets is waar wij niet voor bedoeld zijn. Ten diepste is ons bekend dat wij zijn aangelegd op liefde, leven en licht’. In ons wezen, ergens in de krochten van ons mens-zijn, herkennen we dat liefde en dat al als vanzelf uit ons voortvloeit.
Onlangs begeleidde ik een bijeenkomst waar, vanwege dreigende spanningen, beveiliging was ingehuurd. Toch voelde ik dat de deelnemers -ondanks scherpe meningsverschillen- wilden luisteren en niet strijden. Doordat we de focus verlegden van stellingen naar de persoonlijke, kwetsbare realiteit van ieder individu, vonden zij elkaar. Niet in geharnaste overtuigingen, maar in menselijkheid.
De kleine daden van goedheid lijken te worden vermorzeld in een tijd waar de grootste bek met de krachtigste ellebogen wint. Dit narratief is doordrenkt met zero sum denken. [Hip is het om het dominante verhaal, waar wij elkaar in na praten en wij onbewust als de norm zien, het ‘narratief te noemen.] In zero sum denken is mijn winst jouw verlies. Ik geef iets aan jou maar ik wil er meer voor terug.
Dit narratief is gebaseerd op macht en invloed, het denken in de oude structuren. Het Westen dacht dit oude denken achter zich te hebben gelaten, maar het maakt een comeback, Een stuiptrekking, zo hoop ik, van een systeem dat zijn houdbaarheidsdatum heeft bereikt. En zelfs in dit testosteron circus zijn er altijd mensen die, ondanks de situatie, blijven omzien naar anderen, die er staan als iemand iets nodig heeft en die blijven volhouden het kleine goede te doen. Die daden van liefde die doorgaan, ook nadat de storm is overgetrokken en het stof is neergedaald.
Charles Eisenstein schreef het boek ‘The More Beautiful World Our Hearts Know is Possible’. In de werkelijkheid draag je niet bij door veel macht en invloed uit te oefenen op anderen, maar draag je juist bij door de intentie van de goede daad die je verricht. Hoewel deze laatste zin moeilijk te verenigen lijkt met wat we zo dagelijks horen op het nieuws, toch is mijn overtuiging dat een goede daad een groter positief rimpeleffect heeft dan wij kunnen vermoeden.
De impact van een goede daad ligt niet in de zichtbaarheid ervan, maar in het effect dat het heeft op de wereld om ons heen. Dat dit ‘deep down’ waar is, dat voel ik. Die goede daad vindt plaats op een onbekende en onzichtbare plek. Zeker niet op een podium waar je applaus krijgt.
Deze Eisenstein bekritiseert het dominante narratief van ons huidig economisch systeem dat gestoeld is op schaarste en concurrentie. We moeten elkaar een nieuw verhaal gaan vertellen. Hij pleit voor een economie van geven en delen. Maatschappelijke transformatie start om elkaar andere verhalen te vertellen over hoe de wereld werkt, dat je met kleine daden van goedheid een grotere impact maakt.
Wat zijn nu kleine daden van goedheid? Ik kwam een website tegen die hierin concrete handvaten geeft https://www.mynd.nu/goede-daden/. Opvallend vond ik de volgende: breng winkelwagentjes terug naar de winkel, neem het op voor iemand waarover geroddeld wordt, hou de deur open. Raap vuil op van de straat, glimlach naar iemand, denk aan positieve eigenschappen over iemand waarmee je ruzie hebt.
De uitdaging is om los te komen van het dominante verhaal dat cynisme en somberheid rijgt aan de toch al zware negatieve ketting van het wereldnieuws. Onze kleine daden van goedheid, die voortspruiten aan onze natuur, hebben meer invloed op het geheel dan wij kunnen bevatten.
De kleine daad van goedheid geeft vreugde omdat het geven en ontvangen bekleed is met hetzelfde. Het vormen een in zichzelf versterkend mechanisme. En zo bouwen wij aan het nieuwe verhaal, het groeiende goed in de wereld. Want iedere kleine daad van goedheid draagt bij aan een mooiere wereld.
Nathalie Vrancken is werkzaam als onafhankelijk gespreksleider/voorzitter bij www.externevoorzitter.nl.
