Ontschotten dat project!

Er staat een schot tussen opdrachtgever en opdrachtnemer. Ook staan er schotten tussen: contract, realisatie, omgeving, techniek, ontwerp, realisatie, GWW en civiel, enzovoorts. Wat is dit schot? Een schot is een GECONSTRUEERDE maar zeer DUIDELIJK GEVOELDE AFBAKENING tussen taakgebieden (voortkomend uit verschillende rollen: rolhouders).

Door deze gevoelde afbakening worden rolhouders bepaald tot ogenschijnlijk autonoom opererende entiteiten. Zo’n schot wordt ervaren door alle rolhouders: aan de ene én aan de andere kant van het schot. Dat heeft te maken met het specifieke taakgebied, de werkwijze en de cultuur die er heerst binnen de individuele rolhouders. Zo bezien is een schot gelegitimeerd, al was het alleen maar om de begrenzing van het taakgebied aan te geven.

Als de afbakening ‘logisch’ is, wat is de negatieve werking van het schot?

  1. Het schot zorgt ervoor dat verschillen tussen taakgebieden negatief worden aangeduid. Terwijl deze verschillen toch heel goed en te verklaren zijn vanuit de verschillende taakgebieden. Dus de verschillen in taakgebieden worden niet gezien als elkaar versterkend, neen, ze worden ervaren als elkaar tegenwerkend.
  2. De ene rolhouder kan zich verheven voelen boven de andere rolhouder. Verkoop voelt zich belangrijker dan productie. Of de opdrachtgever slaat zichzelf hoger aan dan de opdrachtnemer.
  3. Het schot werkt negatieve stereotypering van mensen in de hand: die geitenwollen zeikerds van ecologie, die van de praktijk losgezongen lapzwansen van ontwerp, techniek met hun vierkante ogen, contract met zijn buigzaamheid van een loden pijp, en die hysterische sensitiviteit van de mensen van omgeving.
  4. Het schot wordt ervaren als betonnen grens of schutting, waarvan de ene kant denkt ‘ik kan hier niet zoveel meer mee, ik leg het neer bij de andere kant – het ouderwetse ‘over de schotting gooien’, zonder verantwoordelijkheid te nemen voor het proces. De andere kant ervaart onbegrip, met de bij punt 3 verwoorde stereotyperingen tot gevolg.
  5. Ultimo werkt het verwijdering, blokvorming, obstructie van samenwerking, tijdsverspilling, slechte sfeer en (veel) gedoe in de hand.

Hoe drijven we, ondanks de relevante functie van het schot, weg van de negatieve gevolgen:

 

SCHOTTEN DOORBREKEND

 

IN TEGENSTELLING TOT
Het inzicht dat het draait om de gezamenlijke opgave: wat willen wij met elkaar als het grote plaatje tot stand brengen. En dat voor ogen houden lopende het project. “Het draait om de taak die ík hier doe.”

 

De wetenschap dat ik niet alles overzie. Dus een beslissing met taakoverschrijdende gevolgen moeten we met elkaar nemen.

 

“Ik overzie het vanuit mijn hoek allemaal wel, dus deze beslissing (met taakoverschrijdende gevolgen) kan ik nemen.”

 

Het bespreken van de duidelijk gevoelde afbakening en de negatieve impact die dat heeft op de opgave en de onderlinge samenwerking. Retourneren, terug over de schutting gooien, mailen, boos worden, over elkaar kwaad spreken, in de loopgraven gaan.

 

Permanente ontwikkeling van de professionaliteit van:

·         het projectteam,

·         de subteams

·         de medewerkers

Dit is: inzicht verkrijgen in het eigen functioneren, reflectie hierop met de relevante spelers (wat werkt en wat niet) en het inzetten van handelingsalternatieven om een voor de opgave beter resultaat te behalen.

Escaleer cultuur. Bij het minste of geringste moet geëscaleerd worden, de eigen zelfredzaamheid is tot het nulpunt gezonken.

Ieder project vereist naast kennis en ervaring: uithoudingsvermogen, overtuigingskracht, wendbaarheid, praktische zin, oog voor de grote lijn, oog voor detail, assertiviteit, invoelend vermogen, executiekracht, veerkracht en lef. En niemand heeft dat allemaal in zich. Dus: we hebben elkaar nodig.Hou het oog op de OPGAVE (de initiële bedoeling van organisatie/het project)! Dat is lastig, want niets lekkerder dan in je eentje lekker geconcentreerd, op je eigen taakgebied, werken! Maar dat brengt ons niet verder: dus weg met die disfunctionele schotten en ontschot het project!