In de harde werkwereld doen sinds enkele jaren nieuwe, zachte begrippen hun intrede in ons vocabulair. Deze ‘softe’ termen zijn niet zomaar modewoorden, maar markeren een verschuiving in onze benadering van werk en samenwerking. Denk aan begrippen zoals:
- Verbinding: “Ik ben op zoek naar echte verbinding.”
- Kwetsbaarheid: “Geen openheid zonder kwetsbaarheid.”
- Intuïtie: “Ik volg mijn intuïtie die meestal wel klopt.”
- Gevoel: “Mijn gevoel zegt me dat het goed zit.”
- In je hoofd: “Je zit veel in je hoofd; wat voel je eigenlijk?”
Waarom dringen deze knuffelachtige woorden zich op in onze werkvocabulaire? Is het door de toename van vrouwen in het werkveld? Wordt onze taal overspoeld door de taal van coaches en psychologen? Of is er iets anders aan de hand?
Observaties van SOFT in het werkveld
Bij gesprekken en overleggen hoor ik regelmatig variaties op:
- “Als het maar niet zweverig is.”
- “We houden hier niet van soft.”
- “Haha, het wordt hier zeker een knuffelsessie!”
- “Het moet wel zakelijk blijven.”
Deze uitspraken laten zien dat SOFT vaak wordt gezien als iets zweverigs, té persoonlijk, irrationeel, en niet meetbaar. Dit is vooral prominent in door mannen gedomineerde werelden, waar het vermijden van het softe de norm lijkt te zijn.
Implicaties van SOFT
De term SOFT impliceert vaak dat het:
- Irrelevant: Soft skills worden als minder belangrijk gezien dan harde, meetbare prestaties.
- Tijdrovend: Gesprekken over gevoelens en persoonlijke ervaringen worden als tijdsverspilling beschouwd.
- Onzakelijk: Soft skills worden geassocieerd met persoonlijke, niet-professionele sferen.
- Niet rationeel: De focus ligt vaak op concrete, tastbare resultaten, terwijl soft skills als vaag en ongrijpbaar worden ervaren.
- Niet SMART: Soft skills passen niet in de traditionele SMART-doelstellingen (Specifiek, Meetbaar, Acceptabel, Realistisch en Tijdgebonden).
- Vrouwelijk: Soft skills worden vaak geassocieerd met vrouwelijke eigenschappen en daardoor soms minder gewaardeerd in mannelijke omgevingen.
- Weinig met het echte werk te maken: Soft skills worden gezien als secundair aan de ‘echte’ taken en verantwoordelijkheden.
Waarom SOFT nu binnenkomt in het werkveld
Er zijn twee belangrijke redenen voor de opkomst van SOFT in de werkcultuur:
Reden 1: Uitgeputte controlemechanismen
Meer controle en het opzetten van nog meer systemen, het verder splitsen van taken om het proces beheersbaar te krijgen, als vertrouwen in het proces daarmee niet groeit maar juist afneemt, kan de oude trukendoos geen positieve beweging teweegbrengen. We moeten ons richten op een andere mensgerichte benadering. Het vraagt een ander soort gesprek: Wie is mijn collega? Wat bepaalt hem/haar? Waarom doet hij/zij wat hij/zij doet? Dit verdiepen is noodzakelijk voor beter functioneren. Dan kom je er niet met een rationele benadering.
Reden 2: Toenemend bewustzijn
We bevinden ons in een tijd van groter bewustzijn en onthullingen. Er is meer aandacht voor het niet-zakelijke en spirituele, wat ons wezen bepaalt. De focus op resultaat en doelmatigheid, het Angelsaksische evangelie van controle en efficiëntie, heeft geleid tot een onevenwichtig werkleven. Dit heeft bijgedragen aan het hoge aantal burn-outs.
De noodzaak van een nieuwe benadering
Het is tijd voor een holistische benadering van werk, waar zingeving, vertrouwen, warme en hechte werkrelaties, kwetsbaarheid, wederzijds begrip en compassie centraal staan. Deze verandering is niet zweverig, maar een noodzakelijke evolutie in onze werkcultuur.
Laten we het onder ogen zien: het niet-rationele, onzakelijke, zachte horen inclusief te zijn in het werkveld. Wanneer iemand praat over zweverigheid, antwoord dan: ik praat SOFT! Ik gebruik bewust de taal van het hart, van het gevoel, waar wij mensen uit opgetrokken uit zijn.
Wees een vaandeldrager van de nieuwe benadering waarin verbinding, kwetsbaarheid, intuïtie, en gevoel -naast de ratio- een rol hebben en spelen. Ben de ambassadeur van de zachte zaak. Begin vandaag nog!
